سرمایه گذاری یکی از بهترین روش‌ها برای تولید ثروت و رسیدن به رفاه مالی است. اما مشکل اینجا است که بیشتر افراد دقیقاً نمی‌دانند که چطور باید به دنیای سرمایه گذاری وارد شوند. روش‌های مختلفی پیش پای شما برای سرمایه گذاری وجود دارد؛ اما هر یک، با ریسک‌ها و مسائل مختلفی روبه‌رو هستند.

برای مثال شاید به سرمایه گذاری در بازار طلا یا ارز فکر می‌کنید. موضوع مهم این است که نوسانات این بازارها بسیار زیاد است و از رنگ موی رئیس‌ جمهور آمریکا تا سیل و زلزله هم می‌تواند روی نوسانات ارزش این بازارها اثر داشته باشد. پس اگر اهل ریسک نیستید یا اطلاعات کافی درباره اقتصاد ندارید، بهتر است دور ورود به سرمایه گذاری درزمینهٔ ارز و طلا را خط بکشید. راه‌کارهای دیگری هم مثل خرید مسکن وجود دارد که آن‌هم ازنظر نقدشوندگی مشکلاتی دارد یا به عبارت بهتر سریعاً نمی‌توانید سرمایه‌ای که به دست می‌آورید را به پول تبدیل کنید. بعضی‌ها هم دوست دارند که در بازار بورس فعالیت کنند. خب، این فکر بسیار خوبی است اما بدون دانش و مهارت، ورود به بورس هم با ریسک و اضطراب فراوانی روبه‌رو خواهد بود. سود سپرده گذاری در بانک هم که محدود است.

پس چه باید کرد؟ پول‌هایمان را در بالش زیر سرمان نگه‌داریم و هیچ کاری نکنیم؟ خیر، قطعاً روش‌های بهتری هم برای ورود به بازار سرمایه گذاری امن و پرسود وجود دارد. پیشنهاد ما به شما صندوق‌های سرمایه گذاری است. با ما همراه باشید تا در ادامه از این روش بیشتر بگوییم:

صندوق سرمایه گذاری بورسی چیست؟

دو روش برای سرمایه گذاری در بورس وجود دارد. سرمایه گذاری مستقیم و غیرمستقیم. سرمایه گذاری مستقیم همان روشی است که در آن به کارگزاری های بورس (یعنی واسطه‌ها میان شما و بازار بورس) مراجعه می‌کنید و با پیمودن مراحل ورود به بازار بورس (ثبت‌نام، دریافت کد بورسی و…) شروع به خرید و فروش در بازار بورس می‌کنید. اما واقعیت این است که روش سرمایه گذاری مستقیم در بورس همراه با ریسک است و اگر با چم‌وخم بازار آشنا نباشید، احتمال دارد که سود نکرده و سرمایه‌تان کم شود. روش دوم فعالیت در بورس، سرمایه گذاری غیرمستقیم است. صندوق‌های سرمایه گذاری انواع مختلفی دارند که به سرمایه‌گذار اجازه می‌دهند تا به کمک صندوق به‌عنوان یک واسطه در بازار بورس مشغول به فعالیت شوند. اگر بخواهیم به زبان ساده به تعریف صندوق سرمایه گذاری بپردازیم باید بگوییم که این صندوق‌ها، حاصل روی‌هم گذاشتن سرمایه تعدادی سرمایه‌گذار برای فعالیت در بازار بورس هستند و انواع مختلفی دارند: سرمایه گذاری در سهام، صندوق های با درآمد ثابت، مختلط و صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله.

این صندوق‌ها که عمدتاً از سوی کارگزاران رسمی بورس تأسیس می‌شوند، تحت نظارت رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار هستند و وجوهی را که سرمایه‌گذاران در اختیارشان قرار می‌دهند در سبدهای متنوع سهام و اوراق بهادار دیگر سرمایه گذاری می‌کنند. درنتیجه بازده بهتری از سرمایه گذاری حاصل می‌شود و خطرات کمتری هم پول و سرمایه‌تان را تهدید خواهد کرد.

چند مفهوم اولیه درباره صندق های سرمایه گذاری

قبل از اینکه بخواهیم درباره انواع صندوق های سرمایه گذاری صحبت کنیم لازم است با چند مفهوم  درباره صندوق سرمایه گذاری بورسی آشنا شویم:

به هر واحد سرمایه گذاری در صندوق‌ها، واحد یا یونیت می‌گویند. صندوق‌ها با انتشار یونیت‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنند و سرمایه افراد و سازمان‌ها را جذب صندوق می‌کنند. افرادی که می خواهند در صندوق ها، سرمایه گذاری کنند لازم است در فرم خواست صدور صندوق را تکمیل نمایند.

صدور واحد صندوق های سرمایه گذاری معادل خرید سهام و ابطال آنها معادل فروش سهام است. یعنی برای سرمایه گذاری در صندوق ها از مفهوم صدور و ابطال به‌جای خرید و فروش استفاده می شود.

امکان باطل کردن واحدهای سرمایه گذاری یا تبدیل کردن آن‌ها به پول نقد هم از سوی سرمایه‌گذار بدون محدودیت زمانی وجود دارد؛ یعنی دارنده واحد یا همان یونیت در هر زمان که بخواهد، امکان ابطال یا تبدیل واحد به پول نقد را دارد. قیمت یونیت‌ها هم با افزایش یا کاهش روبه‌رو خواهد بود. پس ممکن است، با فروش و تبدیل واحد خود به پول نقد، سود یا ضرر کنید. خوشبختانه، صندوق‌های سرمایه گذاری بورسی تحت نظارت سازمان بورس هستند و یکی از دلایلی که آن‌ها را به شما پیشنهاد می‌کنیم، دقیقاً همین قانونی بودن آن‌ها است. درنتیجه نگرانی چندانی بابت فعالیت در آن‌ها ازنظر قانونی وجود نخواهد داشت.

هر صندوق سرمایه گذاری بورسی دارای مدیر صندوق، متولی و ضامن است. مدیر صندوق، هدایت تصمیم‌گیری‌ها و اجرای فعالیت‌های صندوق را بر عهده دارد. نتایج اقدامات صندوق را هم از طریق وبسایت صندوق به اطلاع سرمایه‌ گذاران می‌رساند. ضامن صندوق هم به سرمایه‌گذاران درباره نقد شدن سرمایه اطمینان می‌دهد و درصورتی‌که سرمایه‌گذار قصد خروج از صندوق سرمایه گذاری بورسی را داشته باشد، وجه او را تأمین می‌کند و در اختیارش قرار می‌دهد. متولی صندوق هم بر فعالیت‌های مدیر و ضامن نظارت دارد.

انواع صندوق سرمایه گذاری بورسی چیست؟

یکی از دلایلی که برای سرمایه گذاری باهدف کسب سود در میان‌مدت و بلندمدت، صندوق‌های سرمایه گذاری به شما پیشنهاد می‌شود، وجود تنوع در میان آن‌ها است. در ادامه به معرفی انواع صندوق سرمایه گذاری بورسی پرداخته‌ایم.

انواع صندوق‌های سرمایه گذاری بورسی را بشناسید تا بتوانید بهترین تصمیم را در زمینهٔ سرمایه گذاری بگیرید:

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

صندوق‌های سرمایه گذاری ثابت، صندوق‌هایی با میزان رشد مشخص هستند. درواقع، با خرید هر واحد از این صندوق‌ها از قبل می‌دانید که چقدر درآمد به دست خواهید آورد. این نوع از صندوق‌ها، ۷۰ تا ۹۰ درصد از سرمایه‌شان را در سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت، اوراق بهادار و… سرمایه گذاری می‌کنند. درصد باقی‌مانده هم بنا به تصمیم مدیر صندوق در فعالیت‌های بورس سرمایه گذاری خواهد شد. حداقل سود در این نوع از صندوق‌ها تضمین‌شده است و در دوره‌های مشخص زمانی (مثلاً ماهیانه یا پایان هر ۲ ماه و…) سود حاصل از سرمایه گذاری در صندوق را به سرمایه گذاران پرداخت می‌کنند. صندوق های سرمایه گذاری قابلیت نقدشوندگی بالایی دارند و هرگاه که بخواهید، امکان باز پس گرفتن پولتان وجود دارد. اگر به دنبال فعالیت و سرمایه گذاری هستید اما اگر ریسک پذیری چندانی ندارید، بهتر است به سراغ سرمایه گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت بروید تا هم از سپرده‌گذاری در بانک، سود بیشتری به دست بیاورید هم فعالیتی بی‌خطر را دنبال کنید.

صندوق سرمایه گذاری در سهام

همان‌طور که از نام این نوع از سرمایه گذاری مشخص است، صندوق سرمایه گذاری در سهام به معنای این است که بخش اعظم (حداقل۷۰ درصد) دارایی صندوق در فعالیت‌ها و سرمایه گذاری در سهام بورسی استفاده می‌شود. ۳۰ درصد باقی‌مانده از دارایی صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام هم بنا به تصمیم‌گیری مدیر صندوق به فعالیت‌‌های دیگری نظیر: سرمایه گذاری در اوراق مشارکت، اوراق بهادار، سپرده‌گذاری بانکی و… اختصاص پیدا می‌کند.  

در این روش، برخلاف مورد قبلی، خبری از سود تضمین‌شده نیست. پس اگر دوست دارید که در نوعی بی‌خطر و کاملاً امن از صندوق‌های سرمایه گذاری فعالیت داشته باشید، بهتر است به سراغ گزینه اول یعنی سرمایه گذاری در صندوق با درآمد ثابت بروید. صندوق سرمایه گذاری در سهام بیشتر برای افرادی توصیه می‌شود که اهل ریسک هستند و تمایل به فعالیت در بورس دارند؛ اما به خاطر اینکه روش کار در بورس را به‌خوبی نمی‌دانند یا شاید فرصت دنبال کردن بورس به‌طور مداوم برایشان وجود ندارد، ترجیح می‌دهند که یک واسطه یعنی صندوق به‌جای آن‌ها در بورس فعالیت کند.

صندوق سرمایه گذاری مختلط

صندوق مختلط هم ۴۰ درصد از دارایی‌هایش را در سهام سرمایه گذاری می‌کند و ۴۰ درصد را در اوراق با درآمد ثابت و ۲۰ درصد دیگر را هم در سهام یا اوراق سرمایه گذاری می‌کند. این صندوق، گزینه‌ای میان صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت و صندوق‌های سرمایه گذاری در سهام است. واضح است که امکان سوددهی این صندوق‌ها بیشتر از صندوق‌های درآمد ثابت است اما به دلیل فعالیت در بازار سهام، خطراتی هم وجود دارد و خبری از سود تضمین‌شده نیست.

علاوه بر سه نوع صندوق ذکر شده، صندوق های دیگری نیز وجود دارد. از جمله:

• صندوق سرمایه گذاری بازار خارجی
• صندوق سرمایه گذاری کالا
• صندوق سرمایه گذاری ارزی

از آنجا که این صندوق ها در ایران مرسوم نیستند، در این مقاله به آن‌ها پرداخته نمی‌شود.

حال که با انواع صندوق سرمایه گذاری هم آشنا شدید، بهتر است به انتخاب صندوق‌ها هم نگاهی داشته باشید و ببینید که بهترین صندوق سرمایه گذاری بورسی برایتان چیست؟

چگونه بهترین صندوق سرمایه گذاری در بورس را انتخاب کنید؟

عوامل مختلفی در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری بورسی دخیل هستند. در درجه نخست باید ببینید که به چه نوعی از سرمایه گذاری علاقه‌مند هستید. همان‌طور که در معرفی هر صندوق گفته شد، میزان ریسک برای سرمایه گذاری تا حدی در انتخاب نوع صندوق مناسب تاثیرگذار است. در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری به موارد زیر دقت کنید:

شهرت و اعتبار صندوق سرمایه گذاری

مدیر صندوق تصمیمات مختلف درباره سرمایه گذاری وجوه تحت اختیارش را می‌گیرد؛ از همین‌رو مدیر صندوق نقشی پررنگ و اساسی در موفقیت عملکرد صندوق سرمایه گذاری دارد. سعی کنید به عملکرد صندوقی که برای سرمایه گذاری در نظر دارید، توجه داشته باشید. یک مدیر خوب، دارایی‌های صندوق را به شکلی متنوع در سبد سرمایه گذاری به کار می‌گیرد. تنوع و ترکیب سرمایه گذاری در صندوق می‌تواند بازدهی خوب و ریسک کم‌تری را به همراه داشته باشد.

بررسی سوابق صندوق‌ها

بررسی سوابق و عملکرد صندوق‌ها هم برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری مهم است. مثلاً با بررسی نمودارهای عملکرد هر صندوق می‌توان به بررسی شیب نمودار پرداخت. اگر صندوق دارای شیبی متعادل با نوسانات کنترل‌شده باشد، انتخاب آن عقلانی خواهد بود. مدت‌زمانی که صندوق سرمایه گذاری شروع به فعالیت کرده هم مهم است. اگر قصد سرمایه گذاری میان‌مدت و بلندمدت دارید، بهتر است به سراغ صندوق‌هایی بروید که حدود ۴ تا ۵ سال فعالیت داشته‌اند و بررسی روند کاری‌شان مقدور است.

مقایسه صندوق های سرمایه گذاری و سایت آن‌ها

بعدازاینکه متوجه شدید با توجه به سرمایه‌ای که در اختیار دارید و خصوصیات اخلاقی و نیازهایتان، کدام صندوق سرمایه گذاری برایتان مفیدتر است باید به وبسایت صندوق موردنظرتان مراجعه کنید. در وبسایت هر صندوق سرمایه گذاری (اسامی تمام صندوق‌های سرمایه گذاری در وب‌سایت سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد)، اطلاعاتی درباره قیمت صدور یا مبلغ لازم برای خریدن یک واحد سرمایه گذاری، قیمت ابطال یعنی قیمت فروش واحد خود، مدیران صندوق و… وجود دارد. وب‌سایت شرکت فناوری بورس تهران‌ و همچنین سایت فیپیران به نشانی http://www.fipiran.com/ هم اطلاعات بسیار خوبی درباره صندوق‌های سرمایه گذاری مختلف ارائه می‌دهد. با مراجعه به این وب‌سایت می‌توانید عملکرد صندوق‌های مختلف را بررسی و شناسایی کنید.

مطالعه بیشتر:

شیوه سرمایه گذاری در صندوق‌های سرمایه گذاری چگونه است؟

• مراجعه به کارگزاری‌ها؛
• ارائه اصل مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)؛
• تکمیل فرم درخواست صدور واحد سرمایه گذاری؛
• واریز مبلغ خریداری واحدهای سرمایه گذاری به‌حساب صندوق؛
• دریافت رسید درخواست صدور واحدهای سرمایه گذاری از نماینده مدیریت صندوق؛

بعدازاینکه گواهی واحدهای سرمایه گذاری برایتان صادر شد، فعالیتتان در صندوق آغاز می‌شود.