تاثیر افزایش نرخ بهره بین بانکی در بازارهای مالی
براساس اعلام بانک مرکزی، نرخ بهره بین بانکی از هفته سوم مرداد تا پایان شهریورماه از ۲۰٫۵۹ درصد به ۲۰٫۹۴ درصد افزایش یافت.
روند افزایش نرخ بهره بین بانکی در مهرماه هم ادامه یافت، به‌طوری که در هفته سوم مهرماه این نرخ، افزایش جزیی۰٫۰۱درصد را تجربه کرد .
همانطور که می دانید نرخ بهره بین بانکی یکی از ابزارهای کنترل تورم بوده و با افزایش آن، نرخ بهره افزایش یافته و حجم نقدینگی موجود در بازارها کاهش می‌یابد که در کاهش تورم مؤثر است؛ در ادامه این مطلب با مفهوم سود بین بانکی و تاثیر آن در سود سپرده‌های بانکی، بیشتر آشنا می شوید.
سود بین بانکی چیست؟
افرادی که با مفهوم سود بین بانکی آشنا نیستند، اغلب آن را با سود سپرده بانکی اشتباه می گیرند؛ اما این دو موضوع با یکدیگر کاملا متفاوت هستند.
برای آشنایی با سود بین بانکی بایستی در ابتدا با بازار بین بانکی آشنا شوید:
بازار بین بانکی یکی از بخش‌های اصلی بازار پول است که در آن موسسات اعتباری و بانک‌ها با هدف تامین مالی کوتاه مدت و به وجود آوردن تعادل در وضعیت نقدینگی خود، با یکدیگر وارد معامله می‌شوند؛ به این معنا که در این بازار، بانک‌هایی که دچار کسری شده‌اند و احتیاج به نقدینگی دارند، از بانک هایی که دارای منابع مازاد هستند، قرض می‌گیرند تا وضعیت نقدینگی خود را به تعادل برسانند و بانک قرض گیرنده موظف است که این پول را در فاصله زمانی کوتاه با نرخ سود مشخص بازپرداخت کند.
نرخ سودی که بانک قرض گیرنده به بانک قرض دهنده پرداخت می کند را اصطلاحا نرخ سود یا بهره بین بانکی می نامند.
بازار بین بانکی با این هدف ایجاد شده است که بانک‌ها برای تامین نقدینگی خود از یکدیگر کمک بگیرند و به بانک مرکزی مراجعه نکنند که از این طریق مانعی برای انبساط حجم نقدینگی، در اقتصاد ایجاد شود.
تاثیر نرخ بهره بین بانکی بر سود سپرده بانکی
افزایش نرخ سود بین بانکی باعث افزایش نرخ سود سپرده نیز می‌شود . بعنوان مثال: فرض کنید که یک بانک دچار کسری نقدینگی شده است و برای جبران آن، این مبلغ را در بازار بین بانکی و با نرخ بهره 19 درصد از بانکی دیگر قرض می‌گیرد. این بانک موظف است پس از اتمام مهلت، این مبلغ را با سود 19 درصد به بانک قرض دهنده بازپرداخت کند.
در اینجا بانک قرض گیرنده بایستی این 19 درصد سود را فراهم کند که معمولا بانک‌ها برای این کار، نرخ سود سپرده‌های بانکی خود را افزایش می‌دهند که از این طریق جذابیتی برای عموم مردم ایجاد شود و سرمایه خود را وارد سپرده های بانکی کنند تا این بانک ها نیز بتوانند بدهی خود را در بازار بین بانکی پرداخت کنند.
بنابراین اگر نرخ سود بین بانکی افزایش یابد بانک‌ها هم مجبور می‌شوند برای بازپرداخت این مبلغ، سود سپرده را افزایش دهند.
پس کاهش سود بین بانکی هم موجب کاهش نرخ سود سپرده‌ها می‌شود. به‌عنوان مثال اگر نرخ بهره بین بانکی از 20 درصد به 18 درصد کاهش یابد، بانک‌ها نیز برای بازپرداخت بدهی خود در بازار بین بانکی، نیاز کمتری به سپرده‌های مردم دارند که این امر باعث کاهش سود سپرده‌های بانکی می‌شود.
تغییر نرخ بهره بین بانکی و تاثیر آن در بازارهای مالی
همانطور که گفته شد افزایش نرخ سود بین بانکی باعث افزایش سود سپرده‌های بانکی هم می‌شود و به در نهایت نقدینگی موجود در جامعه به سمت سپرده‌های بانکی هدایت می‌شود بنابراین سایر بازارهای مالی (بورس، طلا، مسکن و...) دچار رکود می‌شوند بنابراین فعالان بازار سرمایه نسبت به افزایش نرخ بهره بین بانکی، بدبین شده‌اند.
پرواضح است که با کاهش نرخ سود بین بانکی نقدینگی سرگردان به سمت سایر بازارهای مالی مانند: بازار سرمایه، طلا، مسکن و...هدایت می‌شود.
البته باید توجه داشته باشید که یک سرمایه‌گذار وقتی بازارها را با یکدیگر مقایسه می‌کند، ترجیح می‌دهد که پول خود را در بازاری که بازدهی بیشتری دارد، سرمایه گذاری کند که این تصمیم معمولا در دوران رکود که تورم کمتر است، گرفته می شود و در زمان هایی که انتظارات تورمی بالا رفته است، ارزش گذاری ها و نوع دیدگاه سرمایه گذاران تغییر می یابد و ترجیح می دهند که بیشتر سرمایه‌گذاری‌های دلاری انجام دهند.
آیا پس از کاهش نرخ بهره بین بانکی، نقدینگی وارد بازارسرمایه می شود؟
جواب این سوال را بایستی در سیاست های دولت و انتظارات تورمی مردم از آینده جستجو کرد؛ چراکه اگر در زمان کاهش نرخ بهره بین بانکی، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در بازارسرمایه مثبت باشد و مردم به این بازار اعتماد کنند، این نقدینگی می‌تواند به سمت بازارسرمایه حرکت کند اما اگر در زمان کاهش نرخ بهره بین بانکی، مردم اعتماد خود را نسبت به بازارسرمایه از دست داده باشند، ترجیح می‌دهند که سرمایه خود را در بازاری دیگر همچون طلا، خودرو، مسکن و... قرار دهند.
جمع‌بندی
نرخ بهره بین بانکی به عنوان یکی از از بخش‌های اصلی بازار پول، می‌تواند تاثیرات مثبت یا منفی بر نرخ سود سپرده‌های بانکی داشته باشد و افزایش یا کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی از عوامل موثر بر نوسانات بازارسرمایه است.
روند افزایش نرخ بهره بین بانکی در مهرماه هم ادامه یافت، به‌طوری که در هفته سوم مهرماه این نرخ، افزایش جزیی۰٫۰۱درصد را تجربه کرد .
همانطور که می دانید نرخ بهره بین بانکی یکی از ابزارهای کنترل تورم بوده و با افزایش آن، نرخ بهره افزایش یافته و حجم نقدینگی موجود در بازارها کاهش می‌یابد که در کاهش تورم مؤثر است؛ در ادامه این مطلب با مفهوم سود بین بانکی و تاثیر آن در سود سپرده‌های بانکی، بیشتر آشنا می شوید.
سود بین بانکی چیست؟
افرادی که با مفهوم سود بین بانکی آشنا نیستند، اغلب آن را با سود سپرده بانکی اشتباه می گیرند؛ اما این دو موضوع با یکدیگر کاملا متفاوت هستند.
برای آشنایی با سود بین بانکی بایستی در ابتدا با بازار بین بانکی آشنا شوید:
بازار بین بانکی یکی از بخش‌های اصلی بازار پول است که در آن موسسات اعتباری و بانک‌ها با هدف تامین مالی کوتاه مدت و به وجود آوردن تعادل در وضعیت نقدینگی خود، با یکدیگر وارد معامله می‌شوند؛ به این معنا که در این بازار، بانک‌هایی که دچار کسری شده‌اند و احتیاج به نقدینگی دارند، از بانک هایی که دارای منابع مازاد هستند، قرض می‌گیرند تا وضعیت نقدینگی خود را به تعادل برسانند و بانک قرض گیرنده موظف است که این پول را در فاصله زمانی کوتاه با نرخ سود مشخص بازپرداخت کند.
نرخ سودی که بانک قرض گیرنده به بانک قرض دهنده پرداخت می کند را اصطلاحا نرخ سود یا بهره بین بانکی می نامند.
بازار بین بانکی با این هدف ایجاد شده است که بانک‌ها برای تامین نقدینگی خود از یکدیگر کمک بگیرند و به بانک مرکزی مراجعه نکنند که از این طریق مانعی برای انبساط حجم نقدینگی، در اقتصاد ایجاد شود.
تاثیر نرخ بهره بین بانکی بر سود سپرده بانکی
افزایش نرخ سود بین بانکی باعث افزایش نرخ سود سپرده نیز می‌شود . بعنوان مثال: فرض کنید که یک بانک دچار کسری نقدینگی شده است و برای جبران آن، این مبلغ را در بازار بین بانکی و با نرخ بهره 19 درصد از بانکی دیگر قرض می‌گیرد. این بانک موظف است پس از اتمام مهلت، این مبلغ را با سود 19 درصد به بانک قرض دهنده بازپرداخت کند.
در اینجا بانک قرض گیرنده بایستی این 19 درصد سود را فراهم کند که معمولا بانک‌ها برای این کار، نرخ سود سپرده‌های بانکی خود را افزایش می‌دهند که از این طریق جذابیتی برای عموم مردم ایجاد شود و سرمایه خود را وارد سپرده های بانکی کنند تا این بانک ها نیز بتوانند بدهی خود را در بازار بین بانکی پرداخت کنند.
بنابراین اگر نرخ سود بین بانکی افزایش یابد بانک‌ها هم مجبور می‌شوند برای بازپرداخت این مبلغ، سود سپرده را افزایش دهند.
پس کاهش سود بین بانکی هم موجب کاهش نرخ سود سپرده‌ها می‌شود. به‌عنوان مثال اگر نرخ بهره بین بانکی از 20 درصد به 18 درصد کاهش یابد، بانک‌ها نیز برای بازپرداخت بدهی خود در بازار بین بانکی، نیاز کمتری به سپرده‌های مردم دارند که این امر باعث کاهش سود سپرده‌های بانکی می‌شود.
تغییر نرخ بهره بین بانکی و تاثیر آن در بازارهای مالی
همانطور که گفته شد افزایش نرخ سود بین بانکی باعث افزایش سود سپرده‌های بانکی هم می‌شود و به در نهایت نقدینگی موجود در جامعه به سمت سپرده‌های بانکی هدایت می‌شود بنابراین سایر بازارهای مالی (بورس، طلا، مسکن و...) دچار رکود می‌شوند بنابراین فعالان بازار سرمایه نسبت به افزایش نرخ بهره بین بانکی، بدبین شده‌اند.
پرواضح است که با کاهش نرخ سود بین بانکی نقدینگی سرگردان به سمت سایر بازارهای مالی مانند: بازار سرمایه، طلا، مسکن و...هدایت می‌شود.
البته باید توجه داشته باشید که یک سرمایه‌گذار وقتی بازارها را با یکدیگر مقایسه می‌کند، ترجیح می‌دهد که پول خود را در بازاری که بازدهی بیشتری دارد، سرمایه گذاری کند که این تصمیم معمولا در دوران رکود که تورم کمتر است، گرفته می شود و در زمان هایی که انتظارات تورمی بالا رفته است، ارزش گذاری ها و نوع دیدگاه سرمایه گذاران تغییر می یابد و ترجیح می دهند که بیشتر سرمایه‌گذاری‌های دلاری انجام دهند.
آیا پس از کاهش نرخ بهره بین بانکی، نقدینگی وارد بازارسرمایه می شود؟
جواب این سوال را بایستی در سیاست های دولت و انتظارات تورمی مردم از آینده جستجو کرد؛ چراکه اگر در زمان کاهش نرخ بهره بین بانکی، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری در بازارسرمایه مثبت باشد و مردم به این بازار اعتماد کنند، این نقدینگی می‌تواند به سمت بازارسرمایه حرکت کند اما اگر در زمان کاهش نرخ بهره بین بانکی، مردم اعتماد خود را نسبت به بازارسرمایه از دست داده باشند، ترجیح می‌دهند که سرمایه خود را در بازاری دیگر همچون طلا، خودرو، مسکن و... قرار دهند.
جمع‌بندی
نرخ بهره بین بانکی به عنوان یکی از از بخش‌های اصلی بازار پول، می‌تواند تاثیرات مثبت یا منفی بر نرخ سود سپرده‌های بانکی داشته باشد و افزایش یا کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی از عوامل موثر بر نوسانات بازارسرمایه است.
