نحوه پذیرش عرضهکننده برای قراردادهای سلف موازی استاندارد
بورس کالا دارای قراردادهای گوناگونی است که هرکدام کاربرد خود را در شرایطی خاص دارند. یکی از آنها قرارداد سلف موازی استاندارد هست.
قرارداد سلف، قراردادی است که فروشنده جهت تامین مالی خود اقدام به عقد آن مینماید با انعقاد این قرار داد هم به تامین مالی فروشنده و تأمینکننده کالاها کمک میشود و هم خریداران به سود خوبی میرسند.
با انعقاد این قرارداد، فروشنده وجه موردنیاز خود را از خریدار میگیرد و در تاریخ مشخصی کالای مشتری را به او تحویل میدهد. در بیشتر کشورها قراردادهای سلف خارج از بازار بورس و در قالب یک قرارداد توافقی انجام میشوند اما در ایران این نوع قرارداد در بورس و بر اساس استانداردهای خاصی انجام میشود.
انتخاب فروشنده (عرضهکننده) برای قراردادهای سلف موازی استاندارد براساس قوانین بورس کالای ایران انجام میشود که در زیر نحوه پذیرش عرضهکننده ها در این بازار تشریح شده است:
1- مراجعه عرضه کننده به نهادمالی دارای مجوز در جهت مشاوره پذیرش و اقداماتی همچون عقد قرارداد مشاوره پذیرش اوراق سلف موازی استاندارد،تهیه امیدنامه عرضه و شروع مذاکره با متعهد پذیرهنویسی و بازارگردان جهت قبولی درخواست همکاری.
2-مراجعه نماینده(مشاوره پذیرش) از طرف عرضهکننده به بورس کالا جهت اقداماتی همچون ارائه مستندات لازم به همراه درخواست پذیرش اوراق سلف،یک نسخه قرارداد عرضهکننده به مشاور پذیرش، امیدنامه عرضه و معامله اوراق، مصوبه هیات مدیره جهت تامین مالی با استفاده از اوراق،نامه قبولی سمت ارکان متعهد پذیرهنویسی و بازارگردان و نیز بررسی در خواست از بورس کالا و ارسال به هیات پذیرش
3-تودیع تضامین و مراجعه مشاور جهت تسویه وجوه و تضامین مورد قبول شرکت سپردهگذاری مرکزی
4-مراجعه پذیرش برای انتشار اوراق سلف موازی استاندارد جهت ارائه مستندات مورد نیاز
پس از طی این فرآیند بورس کالا اقدامات لازم در خصوص عرضه اولیه کالاها را انجام می دهد و در نهایت تاریخ عرضه اولیه در بازار را اعلام می کند.
عرضه اولیه در چهار بازه زمانی بهصورت حراجی برگزار میشود. اولین آن دوره زمانی سبز است که در حقیقت پیش گشایش بازار بوده و به مدت ۶۰ ثانیه کارگزار فروشنده حجم و نرخ کالا را اعلام میکند و کارگزار خریدار نیز حجم مورد تقاضا را ثبت میکند.
در دوره زمانی زرد یا حراجی، کارگزاران فروش میتوانند در ۲۰ ثانیه اول افزایش عرضه دهند و خریداران و فروشندگان میتوانند نرخ را تغییر دهند ( خریداران نمیتوانند قیمتی بالاتر از قیمت فروشنده پیشنهاد دهند.) در دوره زمانی قرمز هم تنها کارگزارانی حضور دارند که قیمت فروشنده در زمان زرد را پذیرفته باشند و معمولاً این کارگزاران خرید قیمت نهایی خود را در چند ثانیه آخر اعلام میکنند زیرا اگر زودتر اعلام کنند، کارگزاران دیگر قیمت بیشتری اعلام میکنند که به این دوره، دوره رقابت میگویند و در پایان هم دوره زمانی آبی که نتایج نهایی در آن اعلام میشود و تنها ناظر تالار بورس، صحت معاملات را تأیید و دستور قطعی شدن را میدهد.
قرارداد سلف، قراردادی است که فروشنده جهت تامین مالی خود اقدام به عقد آن مینماید با انعقاد این قرار داد هم به تامین مالی فروشنده و تأمینکننده کالاها کمک میشود و هم خریداران به سود خوبی میرسند.
با انعقاد این قرارداد، فروشنده وجه موردنیاز خود را از خریدار میگیرد و در تاریخ مشخصی کالای مشتری را به او تحویل میدهد. در بیشتر کشورها قراردادهای سلف خارج از بازار بورس و در قالب یک قرارداد توافقی انجام میشوند اما در ایران این نوع قرارداد در بورس و بر اساس استانداردهای خاصی انجام میشود.
انتخاب فروشنده (عرضهکننده) برای قراردادهای سلف موازی استاندارد براساس قوانین بورس کالای ایران انجام میشود که در زیر نحوه پذیرش عرضهکننده ها در این بازار تشریح شده است:
1- مراجعه عرضه کننده به نهادمالی دارای مجوز در جهت مشاوره پذیرش و اقداماتی همچون عقد قرارداد مشاوره پذیرش اوراق سلف موازی استاندارد،تهیه امیدنامه عرضه و شروع مذاکره با متعهد پذیرهنویسی و بازارگردان جهت قبولی درخواست همکاری.
2-مراجعه نماینده(مشاوره پذیرش) از طرف عرضهکننده به بورس کالا جهت اقداماتی همچون ارائه مستندات لازم به همراه درخواست پذیرش اوراق سلف،یک نسخه قرارداد عرضهکننده به مشاور پذیرش، امیدنامه عرضه و معامله اوراق، مصوبه هیات مدیره جهت تامین مالی با استفاده از اوراق،نامه قبولی سمت ارکان متعهد پذیرهنویسی و بازارگردان و نیز بررسی در خواست از بورس کالا و ارسال به هیات پذیرش
3-تودیع تضامین و مراجعه مشاور جهت تسویه وجوه و تضامین مورد قبول شرکت سپردهگذاری مرکزی
4-مراجعه پذیرش برای انتشار اوراق سلف موازی استاندارد جهت ارائه مستندات مورد نیاز
پس از طی این فرآیند بورس کالا اقدامات لازم در خصوص عرضه اولیه کالاها را انجام می دهد و در نهایت تاریخ عرضه اولیه در بازار را اعلام می کند.
عرضه اولیه در چهار بازه زمانی بهصورت حراجی برگزار میشود. اولین آن دوره زمانی سبز است که در حقیقت پیش گشایش بازار بوده و به مدت ۶۰ ثانیه کارگزار فروشنده حجم و نرخ کالا را اعلام میکند و کارگزار خریدار نیز حجم مورد تقاضا را ثبت میکند.
در دوره زمانی زرد یا حراجی، کارگزاران فروش میتوانند در ۲۰ ثانیه اول افزایش عرضه دهند و خریداران و فروشندگان میتوانند نرخ را تغییر دهند ( خریداران نمیتوانند قیمتی بالاتر از قیمت فروشنده پیشنهاد دهند.) در دوره زمانی قرمز هم تنها کارگزارانی حضور دارند که قیمت فروشنده در زمان زرد را پذیرفته باشند و معمولاً این کارگزاران خرید قیمت نهایی خود را در چند ثانیه آخر اعلام میکنند زیرا اگر زودتر اعلام کنند، کارگزاران دیگر قیمت بیشتری اعلام میکنند که به این دوره، دوره رقابت میگویند و در پایان هم دوره زمانی آبی که نتایج نهایی در آن اعلام میشود و تنها ناظر تالار بورس، صحت معاملات را تأیید و دستور قطعی شدن را میدهد.