قرارداد آتی سهام چیست؟

در روزهای اخیر قرارداد آتی تک سهم روی ۳ نماد بورسی شستا، شتران وگام بانک صادرات رونمایی شد که البته این ابزار پر ریسک بوده و قابل استفاده برای عموم سرمایه‌گذاران نیست و افراد عادی با دانش کم نمی‌توانند از آن استفاده کنند. در ادامه تعریفی از قرارداد آتی  و تفاوت آن با قراردادهای اختیار معامله سهم ارائه شده است.
 
قرارداد آتی سهم چیست؟

قرارداد آتی قراردادی است که به موجب آن دو طرف(خریدار و فروشنده) متعهد می شوند در تاریخ سررسید، دارایی تعیین شده (مانند کالا،سهام،جفت ارز و...)  را به میزان تعیین شده در قرارداد بخرند یا بفروشند.
قرارداد آتی به عنوان یکی از انواع قرارداد مشتقه از مزایای قرارداد مشتقه برخوردار است.
قراردادهای آتی به دو گروه قراردادهای آتی کالا و قرارداد آتی مالی تقسیم می شوند.

قرارداد آتی در بازار بورس ایران با قرارداد آتی بر روی کالاها آغاز شد و پس از آن مدتی بر سبد سهام‌ها اعمال شد.
از مهم ترین قراردادهایی که بر روی سبد سهم ها اعمال شد می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

  1. 30 شرکت بزرگ (شرکت های اول بورس)
  2. فلزات اساسی
  3. خودرو ساخت قطعات و...

در قرارداد آتی شاخص، از اهرم استفاده می‌شود که 20% ارزش معاملات به عنوان وجه تضمین برداشته می‌شود.
قرارداد آتی در ایران دارای نوسان 5% است. (برخلاف قرارداد اختیار که هیچ دامنه نوسانی ندارد).
 
رونمایی از قرارداد آتی تک سهم روی ۳ نماد بورسی شستا، شتران وگام بانک صادرات به تازگی انجام شد براساس این قرارداد خریدار و فروشنده متعهد می شوند در تاریخی مشخص مقدار مشخصی از این سهم‌ها را با قیمت توافق شده معامله کنند.
 
تفاوت قرارداد آتی سهام با اختیار معامله سهام:

1) در قراردادهای اختیار فقط فروشنده، برای اجرای قرارداد متعهد می‌شود اما در قرارداد آتی دو طرف تعهد دارند.
2) در قرارداد آتی 2 موقعیت معاملاتی ( خرید و فروش قرارداد) اما در قرارداد اختیار ممکن 4 موقعیت (خرید اختیار خرید، فروش اختیار خرید، خرید اختیار فروش، فروش اختیار فروش) وجود دارد.
3) قراردادهای آتی دارای محدوده دامنه نوسان هستند در حالی که قراردادهای اختیار دارای هیچ محدوده نوسانی نیستند.
 
تاثیر این قراردادها در خرید و فروش نقدی بازار سهام:
یکی از دلایل استفاده از قراردادهای مشتقه از گذشته تا به امروز، کنترل و مدیریت ریسک بوده اما در حال حاضر با توجه به گسترش این ابزارها مشتری های حقوقی و حقیقی می توانند کنترل بیشتری بر معاملات خود داشته باشند که این امر در بلندمدت منجر به گسترش بازار سهام می شود.